رکوع و سجود :
در رکوع از نیمی از جهان و هر چه در آنست چشم می پوشیم و حالتی است که گویی نمازگزار حاضر است در راه خدا گردنش زده شود .
در حال سجود از تمام جهان ناپایدار چشم پوشی کرده و متوجه آخرت می گردیم . سجده بهترین حالتی است که انسان به خدا نزدیک می شود .
رکوع ادب است و سجود تقرب ، کسی به خدا تقرب می جوید که در اظهار ادب کوتاهی نکرده باشد . علت رسیدن ابراهیم به مقام خلیل الهی سجده های طولانی او بود . سجده گناهان را می ریزد و کمر شیطان را می شکند و انسان را بهشتی می سازد .
شخصی به خدمت پیغمبر آمد و عرض کرد : گناهانم بسیار و علمم اندک استپیامبر فرمود :“ سجده های خود را طولانی کن ، همانطور که باد ، برگ درختان را می ریزد سجده نیز گناهان را می ریزد ”
از امیر مومنان راجع به راز دو سجده پرسیدند . فرمود : “ سجده اول که نمازگزار سر بر خاک می گزارد اشاره به این است که از خاک آفریده شده و چون سر از سجده بلند کرد کنایه از این است که از زمین برآمده است و سجده دوم اشاره به این است که باز به زمین برمی گردد و به خاک تبدیل می شود و چون بار دیگر سر از سجده برداشت یعنی در قیامت دوباره از خاک بر میخیزد ”
قنوت :
قنوت یعنی : اطاعت ، دعا ، توجه به خدا و خشوع در نماز و یکی از مستحبات نماز می باشد . در قنوت ذکر دعای خاصی الزامی نیست و به فرموده امام صادق هر دعایی که بر زبان جاری شد خوبست . رسول خدا سفارش کرده قنوتهای خود را طولانی کنید چرا که سبب آسانی وقوف انسان در مراحل حسابرسی قیامت می گردد .
تسبیحات چهارگانه :
در رکعت سوم و چهارم نمازهای سه رکعتی و چهار رکعتی ، تنها سوره حمد خوانده می شود و البته میتوانیم بجای آن شعارهای چهارگانه زیر را که «تسبیحات اربعه» نام دارند سه بار تکرار کنیم:
1- سبحان الله (خداوند ازهر عیب و نقصی ]مانند جهل، ضعف، ظلم، نیاز، شرک، بیهودگی، خستگی، دروغ، بهتان، وابستگی و ... و ...[ پاک و منزه است) 2- والحمدلله (وحمد وسپاس برای الله ] که از هر عیب و نقصی مبرا است[ 3- و لااله الا الله (و هیچ خدایی بجز الله نیست) 4- والله اکبر (و خدا از هر چیز بزرگتر و برتر است)
|
قرآن در آیات متعدد از تسبیح موجودات جهان خبر میدهد و به ما توصیه می کند که با حمد پروردگار و بنام عظیم و اعلی الهی تسبیح گوییم.
راز این تسبیحات چیست با اینکه میدانیم خداوند از هر گونه توصیف و تسبیحی بی نیاز است؟
تمام موجودات از اتم تا کهکشانها با نشان دادن حرکات منظم و سیرتکاملی خود آفرینندۀ خود را تسبیح و از هر عیب و نقصی منزه نشان میدهند.
ما انسانها نیز باید با شعارهای تسبیح خود را از هر پستی و نقصی پاک گردانیم و همگام با سایر موجودات با کوشش منظم و بی عیب بسوی رشد و تکامل پیش رویم و استعداد و قدرت ذاتی خود را آشکار سازیم و منشأ خیر و تربیت دیگران گردیم.
از سوی دیگر شعارهای حمد و تسبیح انسان را متوجه نقص خود و استعداد سرشاری که برای رسیدن به برتری و کمال دارد میگرداند، و او را به تلاش و کوشش و عزم و امید وا میدارد تا چون غریقی امواج خروشان دریا را بشکافد و موانع را از سر راه بردارد و خودرا به ساحل کمال برساند.
تشهد :
از واجبات نماز است و شهادت دادن به یکتایی خدا و رسالت پیامبر می باشد که جهت یاد آوری همان صراط مستقیم است . در اصطلاح قرآنی راست مظهر حق و چپ مظهر باطل می باشد . در تشهد نیز پای راست را روی پای چپ قرار می دهیم یعنی : خدایا ! باطل را نابود کن و حق را به پای دار .
اظهار عبودیت در حمد به زبان جمع و در تشهد به زبان اول شخص است . در شهادت دادن به رسالت حضرت محمد ، دو چیز نهفته است : یکی عظمت مقام آن حضرت که موجب شده خدا شهادت به او را در کنار توحید قرار دهد و دیگری پیوند نمازگزار با خط رهبری الهی و قدردانی از او .
سلام :
در پایان نماز سه سلام داریم : نخست به رسول خدا ، این سلام بیانگر قدرشناسی از زحمات اوست که ما را هدایت کرده و با خدا آشنا ساخته است .
دوم به خودمان و بندگان شایسته خدا
و سوم به همه فرشتگان و مومنان و ...
با این دو سلام نمازگزار احساس می کند که در دنیا تنها نیست .
نظرات شما عزیزان:
برچسبها: